Moedervlekken of naevi

Naevi, moedervlekken of geboortevlekken

Moedervlekken (naevi) zijn goedaardige opeenhopingen van pigmentvormende cellen in de huid. Moedervlekken zijn een normaal verschijnsel, de officiële medische term voor deze goedaardige moedervlekken is naevus naevocellularis.

Vrijwel iedereen ontwikkelt vanaf de puberteit een aantal naevi, sommige zijn er zelfs mee geboren. We spreken dan van geboortevlekken (naevus congenitalis). Hoewel het aantal meestal beperkt blijft, kunnen sommige mensen er veel ontwikkelen. De meeste naevi zijn kleine, vlakke en gelijkmatig gepigmenteerde bruine of zwarte vlekjes. Sommige naevi groeien in de lederhuid, andere zijn dan weer verheven, duidelijk bol of hobbelig. En hoewel ze in grootte, vorm of kleur nogal verschillend kunnen zijn, hun vorm en pigmentatie is altijd regelmatig. Onrustige moedervlekken (atypische naevi) daarentegen zijn groter dan 0,5 cm en vertonen een bonte pigmentatie met een onscherpe begrenzing. Wanneer een moedervlek verschillende tinten van bruin en zwart door elkaar vertoont, maar ook wanneer er sprake is van een roodachtige verkleuring, moet ze in het oog gehouden worden omdat er risico kan zijn op ontaarden.

Kwaadaardige moedervlekken of melanomen

Naast normale, goedaardige moedervlekken bestaan er ook onrustige moedervlekken (dysplastische of atypische naevi) en kwaadaardige moedervlekken (melanomen). Hoewel onrustige moedervlekken meestal goedaardig zijn, kunnen ze soms de voorlopers zijn van een melanoom. Een melanoom kan dus ontstaan uit een onrustige moedervlek, en heel zelden zelfs uit een gewone moedervlek. Een melanoom kan echter ook spontaan uit een normale huid ontstaan.

Ontaarding van moedervlekken tot huidkanker of melanomen neemt de laatste tientallen jaren toe. Dit komt omdat we ons steeds vaker blootstellen aan rechtstreekse uv-straling door in de zon of onder de zonnebank te gaan liggen. Het risico op het ontstaan van melanomen neemt toe door overmatige blootstelling aan uv-straling, naarmate de huid meer moedervlekken of naevi vertoont, als er ook onrustige moedervlekken of atypische naevi zijn of als iemand in de familie ooit een melanoom ontwikkelde. Geboortevlekken of congenitale naevi hebben ook een verhoogde kans om te ontaarden tot melanomen.

Kunnen naevi behandeld worden met de laser?

Tot in 1998 werden laserbehandelingen van moedervlekken enkel in studieverband uitgevoerd. In deze studies werd naast de efficiëntie van de behandeling, vooral aandacht besteed aan onderzoek om te zien of laserbehandeling het ontaardingsproces niet zou bevorderen. Het resultaat bleek geruststellend.

Uit deze studies bleek echter dat na laserbehandeling er meestal nog enkele groepjes van niet-gepigmenteerde naevuscellen in de diepte van de huid aanwezig blijven. Om deze reden kan nooit 100% gegarandeerd worden dat er na enige tijd geen zekere repigmentatie kan ontstaan. In geval van repigmentatie kan uiteraard een bijkomende laserbehandeling verricht worden.

Omdat er in de huid nog naevuscellen kunnen achterblijven, kunnen we ook nooit garanderen dat het risico op ontaarden volledig verdwijnt na een laserbehandeling. Trouwens, ook niet-gepigmenteerde naevuscellen kunnen ooit gaan ontaarden.

Hoewel het risico op ontaarden van naevi heel klein is en naar de huidige kennis niet door laserbehandeling toeneemt, blijft een jaarlijkse controle na de behandeling belangrijk. Het is vooral belangrijk om op controle te komen als zich ooit een verandering (opzetting, veranderende pigmentatie, wondje, enz.) zou voordoen in een behandelde zone van de huid. We wijzen er ook op dat er nog geen concensus bestaat over laserbehandeling van naevi. Bepaalde universiteiten raden het nog steeds af, hoewel dit naar onze mening gebaseerd is op inconsequente argumentatie.

Laserbehandeling van moedervlekken, geboortevlekken of naevi

Voor de behandeling van moedervlekken, geboortevlekken of naevi gebruiken we zowel de verdampende UltraPulse CO2 laser als de selectieve pigmentlaser. De pigmentlasers produceren een zeer krachtige lichtgolf van één bepaalde golflengte die selectief opgenomen wordt door de gepigmenteerde cellen van de moedervlek. Door de hoge energiedosis en de extreem korte pulsduur ontstaat een selectieve beschadiging van deze cellen. Dit gebeurt zodanig precies dat de omgevende normale weefsels nauwelijks beschadigd worden.

Is een verdampende of selectieve pigmentlaserbehandeling pijnlijk?

Een behandeling met een verdampende UltraPulse CO2 laser of met een selectieve pigmentlaser wordt door de meeste mensen goed verdragen.
Een milde pijn wordt meestal ervaren alsof er een elastiekje dat tegen de huid geschoten wordt.
Voor grotere naevi kan ook een behandeling onder lokale verdoving gebeuren.

Wat mag u verwachten na een laserbehandeling?

Na een laserbehandeling van een moedervlek, een geboortevlek of naevus onstaat een lichte zwelling (oedeem) en soms ook een lichte blauwe verkleuring (purpura).
Soms zijn er ook puntgrote bloedingen en ontstaat er een zekere korstvorming.
Het risico op littekens is verwaarloosbaar.
Een lichte textuurvervaging is mogelijk.
Na de behandeling zien we soms een verbleking van de huid (hypopigmentatie) van de behandelde zone in vergelijking met de omgevende huidskleur. Dit verdwijnt meestal na enkele maanden.

Nazorg na het verwijderen van naevi met een laserbehandeling

Om comfortredenen kunnen we voorstellen om na de laserbehandeling 1 tot 2x per dag Flamigel op de behandelde zone aan te brengen. Deze zalf vermindert ook het riciso op besmetting bij een eventuele korstvorming. U mag dit enkele dagen tot maximaal 1 week aanhouden.
Nadien is het nuttig om nog gedurende enkele weken een hydraterende of herstellende crème te gebruiken.
Wrijving of het gebruik van zeep op de behandelde zone worden de eerste dagen na de laserbehandeling afgeraden.
Bij het wassen van de behandelde zone is het aanbevolen om de huid enkel te deppen met water.
Zowel voor, tijdens als na de laserbehandeling is het aanbevolen om een maximale zonbescherming te gebruiken.

Het verwachte resultaat en de frequentie van de laserbehandelingen van naevi

Het optimale resultaat van één laserbehandeling van een moedervlek, geboortevlek of naevus mag u na ongeveer twee maanden verwachten. Van dan af kan een tweede behandeling verricht worden.
Meestal zijn 3 tot 6 behandelingen nodig om een maximaal resultaat te bereiken.
Hoewel we in veel gevallen een volledige regressie van de pigmentatie kunnen bereiken, kunnen we dit niet voor alle moedervlekken, geboortevlekken of naevi garanderen. Wel slagen we er altijd in om een beduidende verbleking van de zone van de naevi te bereiken.

Wat u zeker nog wilde weten

Onrustige moedervlekken (atypische naevi) en gepigmenteerde huidletsels met een onzekere diagnose (mogelijkse melanomen) worden niet behandeld met de laser. Dergelijke naevi worden het best chirurgisch weggenomen voor microscopisch (histologisch) onderzoek.
Tijdens de behandeling dienen de patiënt, de arts(en), het personeel en de eventueel aanwezige familie een speciale bril te dragen om de ogen te beschermen tegen het laserlicht.

Indien u nog vragen hebt over de verwijdering van moedervlekken, geboortevlekken of naevi met een laserbehandeling, aarzel niet om ons te contacteren.

Terug naar behandelingen